آیا اندام من متناسب است ؟

چند بار به کسانی برخورده‌اید که با اینکه از شدت لاغری دارند می‌شکنند هنوز معتقدند اضافه وزن دارند و باید مقادیر بیشتری وزن کم کنند؟ در نقطه مقابل، چند آدم چاق را می‌شناسید که خود را خیلی هم خوش‌تیپ می‌دانند؟ تصور ذهنی که هر کسی از چگونگی وضعیت ظاهری و اندام خود دارد، بادی ایمیج می‌گویند. بادی ایمیج یعنی درکی که هرکس از وضعیت بدن خود دارد و این عامل ذهنی موثری است که می‌تواند بر اعتماد به نفس، نوع رفتارهای تغذیه‌ای، فعالیت‌های بدنی و چگونگی رابطه شما با دیگران اثر بگذارد.

اگر کمی به جامعه دقت کنیم، کلیشه‌هایی درباره قضاوت افراد درباره فردی که با آنها روبه‌رو می‌شویم، وجود دارد که بخش بزرگی از آن به وضعیت ظاهری فرد بستگی دارد. اگر در برخورد اول با فرد لاغر یا متناسبی روبه‌رو شویم، ناخودآگاه او را فردی پرکار، موفق، محبوب، قوی و خودساخته می‌بینیم. برعکس در برخورد با یک فرد چاق، ذهن ما به صفاتی مانند تنبلی، بی‌توجهی، ضعف اراده و … سوق می‌یابد.
در هر سرزمینی بسیاری از این کلیشه‌ها به فراخور فرهنگ آن کشور وجود دارد. برای مثال، چاقی در کشور ما در گذشته علامت رفاه، سرزندگی، تحول و … شناخته می‌شد. رسانه‌ها نقش بسیار موثری در شکل‌گیری این کلیشه‌ها و تغییر آنچه پیش از این وجود داشته، دارند. زمانی که در تبلیغات رسانه‌ها به طور مداوم با افراد بسیار لاغر یا بسیار عضلانی برمی‌خوریم که شخصیت مثبت را بازی می‌کنند و بسیار زبر و زرنگ و فهمیده و محبوب هستند، این دو مشخصه در ذهن ما همواره در کنار هم قرار خواهد گرفت و آن کلیشه‌ها به وجود خواهد آمد.

این کلیشه‌ها در ذهن ما اعتقادی به وجود می‌آورند که منشأ عملکرد ماست برای اینکه بتوانیم به معیارهای ارزش جامعه نزدیک شویم، در حالی که ممکن است بر اثر افراط و تفریط در آن باره دچار مخاطرات ناشی از آنها بشویم و اگر نتوانیم به آنچه هدف‌مان است برسیم، در بهترین حالت دچار افسردگی ناشی از احساس شکست شویم.


áتناسب اندام ایده‌آل

زمانی که دست یافتن به لاغرترین اندام در دخترها و عضلانی‌ترین اندام برای پسرها حد نهایت آرزوها و آمال باشد، با اختلال‌های رفتاری در میان جوانان روبه‌رو می‌شویم که دست زدن به رژیم‌های غذایی غلط، تمرینات بدنی وحشتناک، توسل به انواع و اقسام داروهای لاغرکننده و عضله‌ساز و … از جمله عادی‌ترین آنهاست.
ممکن است آنها خود را در معرض گرسنگی‌های طولانی مدت و کشنده قرار دهند زیرا از اندام‌ خود راضی نیستند. ممکن است داروها یا موادی را استفاده کنند که عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشد و به این ترتیب ممکن است سلامت خود را به خطر بیندازند.
به یاد داشته باشید که وضعیت بدنی شما تحت تاثیر عوامل متعددی است که تغییر برخی از آنها در حوزه اختیار شما نیست. عواملی مانند فرم ساختمانی بدن، یا به اصطلاح تیپ بدنی، استخوان‌‌بندی، شیوه ذخیره‌سازی چربی در بدن و .. به شما به ارث رسیده‌اند و تحت تاثیر عومل ژنتیکی هستند بنابراین شما نمی‌توانید آنها را تغییر دهید.

بعضی از افراد به طور ژنتیک فاقد مواد اولیه برای ساختن یک اندام مانکنی هستند و رعایت رژیم‌های سخت و انجام فعالیت‌های بدنی توان‌فرسا هم نمی‌تواند این اندام‌ها را در آنها به وجود آورد. برای مثال در آمریکا تنها ۵ درصد زنان به طور ژنتیکی اندامی کشیده و لاغر دارند.
درباره آقایان هم همین‌طور است. در آقایان محدودیت فیزیولوژیکی درباره مقدار عضله‌ای که فرد می‌تواند داشته باشد، وجود دارد که براساس آن درصد چربی و عضله او تعیین می‌شود. به عبارت دیگر، از نظر فیزیولوژیک غیرممکن است که شما بتوانید مقدار نامحدودی عضله در بدن خودتان به وجود بیاورید حتی اگر ساعت‌ها ورزش کنید و رژیم‌های سخت بگیرید.

بنابراین باید واقع‌گرا باشیم و از خود توقع معقول داشته باشیم.
آیا وزن آرمانی کلید دست‌یابی به سلامت، موفقیت، زیبایی و خوشبختی است؟
بدون شک برای دستیابی به هر یک از خواسته‌های بالا، تنها وزن آرمانی کلید طلایی نیست. در حوزه سلامت، تکیه بر وزن به تنهایی و به عنوان شاخصی که نشان دهنده سلامت شما باشد، مدت‌ها است با تردید روبه‌روست. به تازگی دانشمندان اخطار داده‌اند تمام افراد لاغر سالم نیستند، برعکس ممکن است به علت تجمع چربی در ارگان‌های داخلی با خطر بیشتر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مواجه باشند. در این حوزه، عوامل دیگری مانند فشارخون، میزان کلسترول و قندخون، چگونگی شیوه زندگی و … دخالت دارند.

برای شناخت تاثیر وضعیت اندام بر میزان موفقیت، یکی از دوستان موفق خود را در نظر بیاورید. او چه خصوصیاتی دارد؟ حالا یک پزشک، وکیل و … را در نظر بیاورید. چه عواملی در موفقیت آنها موثر بوده است؟ آیا لزوما تمام افرادی که مدل هستند، در زندگی افراد موفقی به حساب می‌آیند؟
درست است که وضعیت ظاهری عامل موثری در جلب توجه دیگران است اما آیا ادامه این توجه هم تنها به وضعیت ظاهری و اندامی شما بستگی دارد؟ بدون شک چنین نیست، همان‌طور که بارها این مساله را تجربه کرده‌اید.

تصور کنید که دو برادر دوقلو در مجلس هستند و کاملا شبیه هم لباس پوشیده‌اند. یکی از آنها لبخندی به چهره دارد، پر سر و صداست، با همه گفتگو می‌کند و با شادی دیگران را سرگرم می‌کند اما آن دیگری با چهره‌ای گرفته و عبوس در کنار اتاق نشسته و هیچ تمایلی به گفتگو با دیگران ندارد. آیا توجه شما به کدام یک بیشتر خواهد شد؟
چه کنیم تا تصور ذهنی ما از اندام‌مان بهتر شود؟

- تنها روی وزن‌تان متمرکز نشوید. وزن به تنهایی شاخص خوبی برای برآورد وضعیت شما نیست.

- به یاد داشته باشید چیزی به نام «وزن درمانی» که برای همه یکسان باشد، وجود ندارد. برای هر نفر با توجه به قد او، استخوان‌بندی و تیپ بدن او محدوده وزنی سالمی وجود دارد که مختص اوست.

- به یاد داشته باشید برای میزان عضلانی که می‌تواند در بدن شما به وجود آید، محدودیت وجود دارد که این محدوده به طور طبیعی در بدن شما کنترل می‌شود.

- بسیاری از افراد عضلانی یا افراد بسیار لاغری که در تلویزیون می‌بینید، محصول داروهای گوناگون هستند. ممکن نیست در شرایط طبیعی و بدون وجود آن داروها چنین اندام‌هایی به وجود آیند.

- به جای اینکه تها به فرم ظاهری خود بپردازید، سعی کنید جنبه‌های دیگر شخصیت خود را القا دهید. به این ترتیب و با افزایش اعتماد به نفس ناشی از تصحیح تصور ذهنی شما نسبت به اندام‌تان می‌توانید به خواسته‌هایی که به اشتباه انتظار برآورده شدن آنها را فقط از وضعیت بدنی خود دارید، دست یابید.

- به جسم خود احترام بگذارید و وضعیت ژنتیکی آن را بپذیرید. احترام به جسم به معنی مراقبت از آن برای نگهداری از بهترین وضعیت سلامت آن است.

- خود را با دیگران مقایسه نکنید. سعی کنید بهترین شکل خودتان باشید.