بهداشت ناخن

ناخن ها از مواردی هستند که میتوانند خیلی مورد توجه قرار گرفته وجذاب باشند و نشاندهنده عادات شخصی فرد نیز باشند. ناخنها علاوه بر اینکه از نظر زیبایی مورد توجه هستند ولی اعمال مهمی را نیز انجام می دهند.

آنها در برداشتن اجسام و لمس آنها و محافظت از انگشتان موثر می باشند. به گزارش پایگاه بیاتومدل .کام - ناخن ها توسط سلول های زنده پوستی انگشتان دست و پا ایجادمی شوند و از کراتین که یک پروتئین سخت است و در پوست و مو یافت می شود تولید می شوند. ناخن شامل قسمتهای مخلتف است:

 ۱- صفحه ناخن که قسمت  قابل مشاهده است ناخن روی انگشت دست و پا می باشد. ۲- بستر ناخن شامل پوست زیر صفحه ناخن است. ۳- ماتریکس که ناحیه زیر کوتیکول و قسمت مخفی ناخن است و جایی است که رشد ناخن در آنجا صورت میگیرد. ۴- لانولا یا ماهک قسمتی از ماتریکس است که به رنگ سفید و هلالی شکل بوده و اغلب روی ناخن های شست مشخص تر می باشد. ۵- کوتیکول شامل بافتی است که روی انتهای داخلی ناخن را می پوشاند. ۶- چین های ناخن که پوستی راست که ناخن را از سه طرف در بر می گیرد.

ناخن ها، مثل موها از قسمت ماتریکس رشد می کنند همانطوریکه سلول های قدیمی تر بطرف خارج می آیند، سلول های نو جایگزین آنها می شوند. آنها متراکم شده و یک صفحه سخت را تشکیل می دهند. میانگین سرعت رشد ناخنها از میلی متر روزانه می باشد. به گزارش پایگاه بیاتومدل .کام - عواملی که روی رشد ناخن اثر میگذارند شامل سن، زمانهای متفاوت در هر سال، سطح فعالیت و ارث می باشند.

رشد ناخن های دست سریعتر از ناخن های پا می باشد. در فصل تابستان رشد ناخن ها سریعتر از زمستان است. ناخن ها روی دستی که با آن فعالیت انجام می شود یعنی دست راست رشد سریعتر دارند و رشد ناخن در مردها سریعتر از زنان است بجز در حاملگی و سن پیری.

رشد ناخن ها تحت تاثیر بیماریها، اختلالات هورمونی و سن قرار میگیرند.

بیماری های شایع ناخن

با توجه به در معرض قرارداشتن ناخن ها، آنها تحت تاثیر عوامل مختلف قرار میگیرند. بیماری های ناخن در حدود ۱۰ درصد ازکل بیماری های پوستی را شامل میشوند. بسیاری از ما در زمانی ناخن های لای در مانده است و یا از ناخن در پوست فرو رفته رنج برده ایم و یا دچار عفونت های جزئی ناخن شده ایم. اغلب صدمات جزیی ناخن خودبخود التیام می یابند. اگر چه آنها ممکن است تا زمانی که ناخن جدید رشد می کند بد شکل و نازیبیا باشند. آسیب های شدیدتر ناخن ها ممکن است نیاز به درمانهای تخصصی داشته باشند.

علائمی که مشکلات ناخن را نشان می دهند شامل تغییر رنگ ناخن ها و تغییر در شکل ناخن ها، تورم پوست اطراف ناخن ها درد، پیدایش خطوط سفید و یا سیاه، فرورفتگی های خطوط طولی و عرضی در صفحه ناخن ها می باشند که در این موارد باید به متخصص پوست مراجعه کرد.

نقاط سفید

اینها بطور شایع روی ناخن ها دیده می شوند و معمولا عودکننده هستند. به گزارش پایگاه بیاتومدل .کام -این نقاط سفیدرنگ در اثر آسیب به ناحیه ماتریکس یا قاعده ناخن در زمانی که سلولهای ناخن در حال تشکیل شدن هستند رخ می دهند و معمولا جای نگرانی وجود ندارد.

خونریزیهای خطی

انتشار عروق خونی در بستر ناخن می تواند ایجاد خطوط عمودی زیر صفحه ناخن کند. اینها نیز بدنبال ضربه به ناخن و یا مصرف داروی خاص و بیماری های خاص ناخن ایجاد شوند. بهرحال ضربه شایعترین علت است. خونریزی خطی خودبخود بهبود می یابند.

ناخن در  گوشت فرورفته

این مشکل شایعی می باشد. انگشت بزرگ پا بخصوص مستعد است. چیدن نامناسب ناخن ها، استفاده از کفش های تنگ می تواند باعث افزایش انحنای ناخن شده و کناره های ناخن در  پوست کنار ناهن فرو رفته و باعث پیدایش عفونت و درد شدید می شود. جهت درمان این وضعیت باید قسمت فرورفته در پوست بریده شود و جهت عفونت نیز درمان صورت گیرد.

عفونتهای قارچی

این عفونتها در حدود ۵۰ درصد از بیماری های ناخن را تشکیل می دهد و درمان آنها نیز مشکل است. این عفونت در ناخن های با شایع تر از ناخن های دست رخ می دهند و در این موارد انتهای ناخن را بستر ناخن جدا می شود و پوسته های سفید، سبز، زرد یا سیاه زیر صفحه ناخن انباشته می شوند و کم کم تحت فوقانی ناخن و پوست قاعده ناخن را نیز درگیر می کنند. به گزارش پایگاه بیاتومدل .کام - ناخن های پا مستعدتر هستند چونکه این عفونتهای قارچی بیشتر محدود به نواحی مرطوب و گرم و محل های تحمل کننده وزن می شوند. عفونتهای مخمری مثل کاندیدا در ناخن های دست شایعترند بخصوص اگر دستها مرتبا در آب باشند و یا شخص مبتلا به دیابت بشاد.

عفونت های باکتریایی

قرمزی، تورم و درد چین های ناخن اغلب دلیل عفونت باکتریایی است. شایعترین علت ضربه به ناخن ها یا پوست اطراف یا در معرض قرارگرفتن، آب و مواد شیمیایی است.

تومورها و وارتها (زگیل ها)

تومورها و زگیل ها در هر قسمتی از ناخن ممکن است رخ دهند بهر حال صفحه ناخن تغییر شکل یافته و یا در اثر رشد تومور یا زگیل تخریب می شود. تومورهای ناخن به دو نوع خوش خیم و بدخیم تقسیم می گردند. شایعترین انوع خوش خیم همان زگیل ها هستند که عفونتهای ویروسی بودن که پوست اطراف و زیر صفحه ناخن را گرفتار می کنند. آنها دردناک بوده و می توانند ایجاد محدودیت درحرکت و استفاده از انگشتان بکنند.

درمان زگیل ها شامل فریزکردن آنها یا بکاربردن ترکیبات شیمیایی جهت برداشت آنها می باشد. اگر زگیل ها یا تومورها بداخل چین ناخن توسعه یابند ممکن است جهت برداشت آنها نیاز به جراحی توسط متخصص پوست گردد.

پوریازیس

پوریازیس یک بیماری مزمن پوستی است که بصورت لکه های قرمز پوسته دار روی پوست ظاهر می شود و در حدود ۱۰تا ۵۰ درصد از بیماران با پوریازیس و ۸۰ درصد از افرادی که از آرتریت های التهابی پوریازیسی رنج می برند گرفتاری ناخن دارند. به گزارش پایگاه بیاتومدل .کام - شایعترین مشکل فرورفتگی های نقطه ای، خطوط طولی و عرضی و تغییر رنگ ناخن می باشد. تغییر رنگ قرمز قهوه ای زیر ناخن به علت جداشدن صفحه ناخن از بستر ناخن است.

خونریزی های خطی و لایه لایه شدن ناخن، تورم و قرمزی پوست اطراف قاعده ناخن همه از علائم پوریازیس می باشند و علائم پوریازیس ناخن در ناخن های دست بیشتر قابل توجه می باشد.

عادت به دستکاری کردن ناخن ها

جویدن ناخن یک مشکل شایع بخصوص در بچه ها می باشد. اگر چه با افزایش سن این عادت ترک می شود ولی در ارتباط با اضطراب می باشد. این مشکل نه تنها باعث بدشکل شدن ناخن می شود همچنین راهی برای انتقال عفونتها از طریق انگشتان دست به دهان و برعکس می شوند، خوردن ناخن ها باعث آسیب به پوست اطراف ناخن هم می شود.به گزارش پایگاه بیاتومدل .کام -  اینکه چگونه می توان این عادتر ا از بین برد، از مالیدن مواد با مزه تلخ روی ناخن ها و یا استفاده از لاکهای ناخن مخصوص می تواند کمک کننده باشند.

بیماری های ناخن می توانند در توانایی در برداشت اشیاء کوچک روی طریقه راه رفتن و حس لمس اثر گذارند. در سن پیری ممکن است افزایش استعداد به عفونتهای قارچی وجود دارد چون در این سن ضخامت ناخن ها افزایش یافته، جریان خون کاهش می یابد و داروهای مختلفی که افراد مسن استفاده می کنند روی ناخن ها اثر می  گذارد. در کل بیماری های ناخن به آهستگی به درمان جواب می دهد که این بخاطر سرعت رشد آهسته ناخن و کاهش جذب داروها در ناخن می باشد.

درمان ها عموماً به دو دسته جراحی و غیرجراحی تقسیم می شوند. درمانهای جراحی برای برداشت تومورها و یا اصلاح ناهنجاریهای ناخنی بکار می روند و درمانهای غیرجراحی بصورت استفاده از مواد موضعی و یا داروهای خوارکی می باشد.

ناخن  به عنوان علامتی از سلامتی

یک ناخن می تواند سلامت کلی بدن را آشکار کند. به گزارش پایگاه بیاتومدل .کام - بسیاری بیماری ها و مشکلات حدی می تواند باعث تغییرات در ناخن ها شود و بسیاری از دکترها ناخن ها را در حین معاینه بیمار دقیقا معاینه می کنند. از بیماری هایی که روی ناخن اثر می گذارند موارد زیر را می توان نام برد:

بیماری های کبدی که ایجاد ناخن های سفید می کند.

بیماری های کلیوی که ایجاد نیمی از ناخن سفید و نیمی صورتی می کند.

بیماری های قلبی که بستر ناخن قرمز می شود.

بیماری های ریوی که ناخن زرد و ضخیم با رشدی آهسته می گردد.

کم خونی باعث بیرنگ شدن بستر ناخن می شود.

مراقبت از ناخنها

از آنجاییکه بسیاری از بیماری های ناخن ناشی از عدم مراقبت از آنهاست، رعایت بهداشت صحیح ناخن کمک زیادی به سالم بودن ناخن می کند.

جهت مراقبت از ناخنها موارد زیر را باید در نظر داشت:

• خشک و تمیز نگه داشن ناخن ها

این کار باعث محافظت ناخن ها از باکتریها و دیگر ارگانیسم ها و تجمع آنها در زیر ناخن می شوند.

• اگر ناخن های پا ضخیم هستند و بسختی چیده می شوند:

خیس کردن آنها در آب نمک ولرم ۵ تا ۱۰ دقیقه و بکاربردن کرم اوره ۱۰ درصد که در داروخانه ها موجود است کمک به نرم شدن آنها می کند.

• ناخن ها باید بصورت عرضی و صاف چیده شوند.
• کوتیکول ناخن نباید برداشته شود. چون می تواند ناخن را مستعد به عفونت کند
• از جویدن ناخن خودداری شود.
• در صورتی که ناخن در کناره ها فرورفته به متخصص پوست مراجعه شود و از دستکاری خودداری گردد.
• در صورت پیدایش هرگونه نامنظمی و ناهمواری به درماتولوژیست مراجعه شود. تعمیرات ناخنی شامل تورم و درد می تواند علامتی از یک مشکل جدی باشد و با پیدایش یک خط عمودی سیاه یا قهوه ای بخصوص اگر جدید باشد باید به متخصص پوست ؟ باشد که به دنبال ملانوم ناخن ایجاد می شود و یا بتواند بدنبال یک خال خوش خیم یا خونریزی ناشی از ضربه باشد و همچنین می تواند به علت عفونت قارچی رخ دهد. بهرحال بایستی حتما توسط یک متخصص پوست بررسی گردد.